COSME Öncesi

KOBİ’ler ve girişimcilik, özellikle 1990’ların başından itibaren tüm dünyada ekonomi düzenleyicilerin temel konuları haline gelmiştir. Hız, konum ve zaman kavramlarının anlam değiştirmeye başladığı o yıllarda KOBİ’ler dinamik yapıları, değişikliklere büyük firmalara göre verdikleri daha hızlı tepki ile ekonomilerin lokomotifleri olmaya başlamıştır. Tüm ekonomiler gibi Avrupa Birliği ülkeleri de bu durumu dikkatle gözlemlemiş ve KOBİ’lerin ve girişimcilik kültürünün Avrupa coğrafyasında gelişmesi için yapılması gerekenleri kurgulayıp uygulama almışlardır.

90’ların sonuna gelindiğinde AB, konuyla ilgili özel çabalara yoğunluk kazandırmıştır. Özellikle; bu tip işletmeler için bürokrasinin azaltılması, KOBİ’lerin kendileriyle ilgili karar süreçlerine dahil olabilmeleri, marketteki düzensizliklerin düzenlenmesi, finansal destek sunulması, Ar&Ge ve yenilik konularında desteklenmeleri ve uluslararasılaşmaları gibi alanlar hazırlanan politika ve uygulama araçlarının ana temalarını oluşturmaya başlamıştır. Çok Yıllı Program’lar adlandırılan ve günümüzde COSME’ye kadar uzanan bu adımların ilk ve en somutu 2002-2006 yıllarında uygulamaya alınan MAP (AB İşletme, Girişimcilik ve KOBİ’ler Çok Yıllı Programı-The Multiannual Programme for Enterprise and Entrepreneurship and in particular for Small and Medium Sized Enterprises) olarak nitelenebilir. MAP, iş dünyasının büyümesini ve rekabet edebilirliğini teşvik etmek, iş ortamını ve idari düzenleyici çerçeveyi basitleştirmek, girişimciliği geliştirmek, özellikle KOBİ’lerin finans kaynaklarına erişimini kolaylaştırmak ve yenilikçi ve yeni iş ortamlarının yaratılmasına imkân tanınmasını amaçlamıştır.

MAP Programı Türkiye’nin dahil olduğu ilk program olarak kayda geçmiştir. O günkü şartlarda ülkemizde kurulan Avrupa Bilgi Merkezleri, Kredi Garanti Fonu’nun Avrupa Yatırım Fonu aracılığıyla faydalandığı kontr-garanti anlaşması ilk kez katılım sağlanan bir program olduğu düşünüldüğünde ülkemiz adına başarılı bir dönemdir. Bu arada sözkonusu programın ulusal koordinasyon görevini üstlenen KOSGEB Başkanlığı, Topluluk Programları yönetimi tecrübesi edinme adına önemli bir süreç geçirmiştir.

2007-2013 dönemi ise AB’nin gerek bütçe gerekse uygulama alanları olarak, öncüllerinden çok daha büyük bir program olan Rekabetçilik ve Yenilik Programı aktif hale getirilmiştir. Programın alt bileşeni Girişimcilik ve Yenilik Programı (EIP) ise MAP’ın ilgilendiği konuları daha kapsamlı bir şekilde ele alarak daha yoğun bir bütçeyle hedef kitleye ulaşmıştır. Bu dönemde Avrupa Bilgi Merkezleri, yeniliğe dönük işlevleri ile Avrupa İşletmeler Ağı’na (Enterprise Europe Network, EEN) dönüşmüştür. Bu dönemde çeşitli çağrı konularıyla KOBİ’ler ve onlara yönelik çalışmaları olan odalar, teknokentler, üniversiteler de daha yoğun bir şekilde sözkonusu Topluluk Programı’nda faydalanmaya başlamıştır. Ülkemizin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı koordinasyonunda dahil olduğu EIP, çeşitli bankaların Avrupa Yatırım Fonu’ndan sağladığı kazanımlar, KOSGEB’in yönettiği yaygın bir ulusal EEN ağı ve çeşitli projeler ile başarılı bir başka dönem olarak kayda geçmiştir.

KOBİ’ler ve girişimcilik konularında Topluluk Programları 2014-2020 döneminde COSME ile devam etmektedir. COSME öncesi gerek AB’nin gerekse ülkemizin edindiği tecrübeler günümüzün ve COSME sonrası dönemin başarısının yapıtaşlarıdır.